Gửi cho BBC từ Global Policy Institute, London
Đoàn Xuân Lộc
Đoàn Xuân Lộc
Cập nhật: 09:04 GMT - thứ bảy, 2 tháng 11, 2013
![]()
![]()
Ngày 30-04-2013 , Các hội đoàn Cựu Quân Nhân QLVNCH và Hội Cựu Tù Nhân Chính Trị HO - Texas làm lễ tưởng niệm TT NgôĐình Diệm và Các Tướng Lãnh VNCH tuẫn tiết ngày 30-04-75
Tổng thống NgôĐình Diệm được cho là người có quan điểm chống lại sự chỉđạo của Hoa Kỳ
Ngày 02/11/2013 là ngày tròn 50 năm ngày ông NgôĐình Diệm, vị Tổng thống đầu tiên của Việt Nam Cộng hòa, và bào đệ của ông là Cố vấn NgôĐình Nhu, bị sát hại trong cuộc đảo chính năm 1963.
Tại sao tưởng niệm ông NgôĐình Diệm ?
Tại sao tưởng niệm ông NgôĐình Diệm ?
Và trong những ngày này tại Mỹ, Pháp và một số nước khác, cộng đồng người Việt Nam – trong đó có không ít người Công giáo –đã và sẽ tổ chức tưởng niệm, cầu nguyện cho họ.
Riêng ở Việt Nam vào trưa ngày hôm nay (01/11), các Cha Dòng Cứu Thế cũng đã dâng lễ tại nghĩa trang Mạc Đĩnh Chi, ở Lái Thiêu, để cầu nguyện cho hai ông. Và có thể, trong các Thánh lễ ngày mai ở Việt Nam và như nhiều nơi khác, cũng có nhiều người nhắc tên và cầu nguyện họ.
Trong 50 năm qua đã có vô số tài liệu, bài viết bằng tiếng Anh, tiếng Việt, tiếng Pháp (của người Việt cũng như người nước ngoài, thuộc nhiều chính kiến khác nhau) vềông NgôĐình Diệm, về cuộc đời, sự nghiệp hay về gia đình của ông. Trong sốđó, có không ít ý kiến cho rằng ông là một vị tổng thống độc tài, bất lực và chếđộ tổng thống của ông là chếđộ gia đình trị.
Dư luận chung cũng không cóấn tượng tốt vềông, sự nghiệp của ông và gia đình ông, đặc biệt kể từ khi hòa thượng Thích Quảng Đức tự thiêu giữa thành phố Sài gòn vào tháng 6 năm 1963. Biến cốấy làm cho dư luận thế giới và người Miền Nam lúc ấy nói riêng có thêm ác cảm với ông và nó cũng là một lý do quan trọng dẫn đến sự thất bại của Đệ nhất Cộng hòa do ông thiết lập.
Việc ông bịám sát hụt hai lần trước đó và bịđảo chính rồi bịám sát năm tháng sau vụ tự thiêu ấy cũng chứng tỏ rằng ông có không ít kẻ thù, trong đó có những người từng là thuộc hạ, gần gũi với ông.
Hơn nữa, ông và gia đình ông bị nhiều người – trong đó có những ‘người thắng cuộc’, những người không cùng chung chuyến tiến với ông – ghét và bôi nhọ một phần vìông và gia đình là những người chống Cộng, là những người ‘bại trận’.
Nhưng điều đó không có nghĩa làông bị tất cả mọi người ghét bỏ hay không ai nhìn nhận, tôn trọng ông và những đóng góp của ông. Việc hàng năm vàđặc biệt năm nay có nhiều người, nhiều nơi tổ chức tưởng niệm, cầu nguyện cho ông chứng minh điều đó.
Câu hỏi đặt ra là tại sao vẫn có người yêu mến và tôn trọng ông ?
Một người liêm khiết
Dù có thể có nhiều học giả, các nhà nghiên cứu không đánh giá cao vềông, nhưng đa sốđều nhận định rằng ông là một người trung thực, đạo đức, liêm khiết.
Trong cuốn ‘Cold War Mandarin: Ngo Dinh Diem and the Origins of America’s War in Vietnam: 1950-1963’, xuất bản năm 2006, Seth Jacobs – một trong những học giả nước ngoài viết khá nhiều vềông NgôĐình Diệm và cũng có cái nhìn không mấy thiện cảm vềông – vẫn thừa nhận rằng ông là một người trong sạch, vô vị lợi. Vì theo tác giả này, thậm chí sau khi trở thành tổng thống, ông vẫn sống một cuộc sống khổ hạnh.
Một bài viết của James MCAllister và Ian Schulte có tựa đề‘The Limits of Influence in Vietnam: Britain, the United States and the Diem Regime, 1959–63’, được đăng trong tạp chí Small Wars and Insurgencies, năm 2006, cũng cho rằng ông Diệm là một người liêm khiết, đức hạnh.
Theo cựu Ðại tá Lý Trọng Song – nay là Phó tế vĩnh viễn (thường được gọi là Thấy Sáu Song), hiện đang giúp tại Cộng đoàn Công giáo London và người đã từng làm cận vệ cho ông NgôĐình Diệm trong Phủ Thủ tướng và Phủ Tổng thống từ năm 1954 đến 1956 –ông là một người có lối sống rất đơn sơ, nghèo khó. Chẳng hạn, giường ngủ của ông chỉ là một cái divan (một tấm ván) trải bằng chiếu, không có nệm.
Có thể ngày hôm nay có không ít người cảm phục ông Diệm vì họ tìm ở nơi ông những đức tính đó – đặc biệt khi họđọc và biết được tham nhũng đang trở thành quốc nạn tại Việt Nam.
Cũng theo cựu Đại tá Song, ông Diệm là một người cóđầy đủ Nhân, Nghĩa, Lễ, Trí, Tín vì ông xuất thân từ một gia đình hiếu học, làm quan và chịu nhiều ảnh hưởng của cả Công giáo và Nho giáo.
Ông có đời sống khổ hạnh một phần cũng vì trong những năm 1940 và 1950, ông đã từng sống trong các đan viện tại Bỉ và Pháp. Một chi tiết được Thầy Sáu Song nêu ra để giải thích tại sao ông Diệm không lập gia đình – một điều nhiều người đặt câu hỏi vềông – là vìông Diệm đãđi tu trong dòng Ba của dòng Benedicto, một dòng khổ tu ở Bỉ. Và vìđã khấn trong dòng này, ông không nghĩ tới chuyện lập gia đình và chỉ biết ‘thờ phượng, kính mến Thiên Chúa và lo cho quốc gia, dân tộc’.
Các tài liệu viết vềông, đặc biệt sách vở, báo chí nước ngoài, đều nhấn mạnh rằng ông là một người Công giáo đạo hạnh, thánh thiện. Đây cũng là một lý do tại sao trong những ngày này người Công giáo tưởng nhớ và cầu nguyện cho linh hồn ông – người có Tên Thánh là Gioan Baotixita (hay John Baptist theo tiếng Anh).
Hơn nữa, ông và ông Nhu bịám sát vào ngày 02/11 –đúng ngày Giáo hội Công giáo tưởng nhớ và cầu nguyện cho những người đã qua đời. Vì vậy, đâu đó có những Thánh lễ cho ông cũng là chuyện bình thường và là việc nên làm.
Một người yêu nước
Hàng năm vẫn có người đến viếng mộ Tổng thống NgôĐình Diệm trong nước
Một điểm khác vềông đều được nhiều người công nhận đó làông là một người yêu nước, yêu dân tộc. Chẳng hạn, trong cuốn ‘Patriots and Tyrants: Ten Asian Leaders’ xuất bản năm 1999, Ross Marlay và Clark Neher, nhận định rằng cảông và Hồ Chí Minh đều là những người yêu nước nồng nàn. Cóđiều định mệnh, thời cuộc và chính kiến đã biến họ thành kẻ thù của nhau.
Một chi tiết được các tài liệu đề cập đến khi viết vềông đó là việc ông từ chức Thượng thư Bộ lại (gần tương đương với chức Thủ tướng) trong chính phủ Bảo Đại năm 1933 để phản đối việc Pháp không tiến hành những cải cách cần thiết để trao thêm quyền tự trị cho Việt Nam.
Trong bài ‘Vision, Power and Agency: The Ascent of Ngô Ðình Diệm, 1945-54’ – được coi là một trong những nghiên cứu quan trọng, trung thực vềông NgôĐình Diệm –được đăng trên Journal of Southeast Asian Studies, Edward Miller nêu rằng trong thời gian ông Diệm nắm quyền (1954-63), có nhiều người ở Việt Nam và những nơi khác mô tảông như là một con rối của Mỹđược Washington đưa lên nắm quyền và giúp đỡ nhằm thực hiện những mục đích của Mỹ trong thời kỳ Chiến Tranh Lạnh.
Nhưng theo tác giả này, các tài liệu được viết từ những năm 1960 trở về sau đều nhấn mạnh việc ông nhất quyết từ chối những lời khuyên của Mỹ và không muốn chịu sự chỉđạo của Mỹ. Việc ông và chính quyền Mỹ cuối cùng chia tay nhau là một ví dụ.
Cựu Đại tá Lý Trọng Song cũng nhấn mạnh rằng Tổng thống Diệm chỉ muốn nhận viện trợ của Mỹ chứ không chịu sựáp đặt, can thiệp của Mỹ và nhất quyết từ chối cho lính Mỹ vào Miền Nam Việt Nam vìông cho rằng cho quân đội nước ngoài chiếm đóng trên lãnh thổ Việt Nam làm cho chính phủ của ông mất chính nghĩa.
Cũng theo người cựu cận vệ này, ông Diệm là một người yêu dân, yêu nước, yêu dân tộc vì nếu không ông có thể chọn ra nước ngoài và tránh bịám sát. Ông nhắc lại rằng trước những ngày diễn ra cuộc đảo chính, Đại sứ Mỹở Sài gòn lúc đó là Henry Cabot Lodge gọi điện thoại cho ông Diệm và‘nói rằng nếu ngài muốn an toàn thì tới Tòa đại sứ’ vàông Diệm đã trả lời ‘đây là đất nước của tôi, tôi không đi đâu hết’.
Hơn nữa, cũng như Edward Miller nêu lên trong bài báo của mình, trong những giai đoạn 1945-54 ông bôn ba ở ngoại cũng chỉ vì muốn tìm con đường giúp đất nước thoát khỏi ách đô hộ của Pháp và giành tự do, độc lập. Trong cuốn sách của mình, Seth Jacobs cũng nêu lên rằng có thể người dân Miền Nam không thích ông như họ tôn trọng ông và khâm phục tinh thần dân tộc mạnh mẽ nơi ông.
Giai đoạn khó khăn
Ngoài ra, dù muốn hay không cũng phải thừa nhận rằng ông là một người có tầm nhìn, có tài. Nếu không ông chẳng bao giờ có thể trở thành Thủ tướng, Tổng thống và lập nên nền Đệ nhất Cộng hòa.
Nhưng trong thời năm nắm quyền của ông, miền Nam Việt Nam nói riêng và Việt Nam nói chung, cũng như bất cứ quốc gia nào trong thời đầu hậu thuộc địa, phải đối diện nhiều khó khăn.
Những khó khăn đó một phần do tích cách, quan điểm hay chính con người ông tạo nên. Chẳng hạn Ross Marlay và Clark Neher nêu rằng ông ‘là người không thực cho một hoàn cảnh không thể’. Theo hai tác giả này là một người Công giáo nhiệt thành ông lại lãnh đạo một đất nước đa phần Phật giáo và những đức tính của ông lại trở thành những nhược điểm hủy hoại ông.
Cựu Đại tá Lý Trọng Song cũng cho rằng vìông quá thánh thiện, nhân từông bị nhiều người khác lợi dụng, ám hại.
Rồi bối cảnh miền Nam Việt Nam, Việt Nam và thế giới nói chung lúc ấy cũng không dễ dàng gìđể có thể xây dựng một thể chế vững mạnh, hiệu quả, một xã hội dân chủ, tự do và một đất nước hòa bình, phát triển trong một thời gian ngắn.
Nhưng chỉ trong một thời ngắn ít hay nhiều ông đã làm được một số việc quan trọng. Chẳng hạn, nhưĐại tá Lý Trọng Song nêu lên, ông đã giúp dẹp được các phe nhóm, đảng phái gây bất ổn cho Miền Nam lúc đó. Theo Seth Jacobs đây cũng là một thành công của ông được người Miền Nam ghi nhận.
Và trên hết, như Edward Miller nhận định, việc anh em ông bị lật đổ không thể chứng minh được rằng những ý tưởng, dựđịnh của họ là luôn xấu, vô hiệu. Sau biến cố 1963, Miền Nam Việt Nam thay đổi tổng thống, chính phủ liên miên và mọi chuyện càng tệ hơn.
Đâu đó có nhiều ý kiến cho rằng ông là một người độc tài. Nhưng nếu so sánh ông, chính phủông với những chếđộ cầm quyền ởĐông Á, Đông Nam Á hay ở Miền Bắc Việt Nam trong giai đoạn ấy, chưa chắc ông đãđộc tài hơn những chếđộđó.
Đặt ông trong bối cảnh như vậy, ít hay nhiều để thấy rằng cựu Tổng thống Ngô Đình Diệm vàĐệ nhất Cộng hòa ông thiết lập không tệ như mọi người nhận định, mô tả hay được nghe.
Đó cũng là một lý do đâu đó có nhiều người Việt hải ngoại tổ chức tưởng niệm, cầu nguyện và công nhận đóng góp của ông trong những ngày này.
Bài viết thể hiện nghiên cứu tại Viện Global Policy, London.
30-04-2013
30-04-2013
__._,_.___
'The Lost Mandate of Heaven,' sách mới về cố TT Ngô Ðình Diệm
Monday, April 4, 2016 1:14:36 PM
Linh Nguyễn/Người Việt
SANTA ANA, California (NV) - Buổi ra mắt sách “The Lost Mandate of Heaven”của tác giả Geoffrey Shaw, nói về sự phản bội của Hoa Kỳ đối với cố Tổng Thống Ngô Ðình Diệm, do nhà xuất bản Ignatius Press và Nguyệt San Diễn Ðàn Giáo Dân tổ chức, diễn ra lúc 2 giờ chiều Chủ Nhật, 3 Tháng Tư, tại Trung Tâm Công Giáo Việt Nam, Santa Ana, dưới sự chủ tọa của Giám Mục Mai Thanh Lương, cựu giám mục phụ tá Giáo Phận Orange.
Thay mặt ban tổ chức, MC Nguyễn Mạnh Chí và ông Joseph Hiếu mời cựu Dân Biểu Liên Bang Cao Quang Ánh, hiện đang ứng cử chức thượng nghị sĩ Hoa Kỳ tiểu bang Lousiana, phát biểu, mở đầu buổi ra mắt sách.
“Tôi có dịp được đi nhiều nơi, tới cộng đồng nào của người Việt tôi cũng thấy lòng yêu nước, yêu dân của đồng bào mình,” vị cựu dân biểu nói.
“Hôm nay là một ngày rất quan trọng để tiếp tục tranh đấu cho một nước Việt Nam tự do, và người dân Việt phải có tự do tôn giáo. Xin quý vị cùng tôi noi gương yêu nước của Tổng Thống Ngô Ðình Diệm,” ông Ánh nói trước khi cáo lỗi phải ra phi trường.
Giám Mục Mai Thanh Lương tiếp tục chương trình dành cho các diễn giả.
“Tôi nhớ mãi lời ông Cao Xuân Vỹ nói về vị tổng thống khả kính, rằng dù ông không phải là người Công Giáo, nhưng ông nghĩ cụ Diệm là thánh sống của thời đại chúng ta,” vị giám mục nói giữa tiếng vỗ tay của mọi người.
“Trong thâm tâm tôi, cụ Diệm là một người đạo đức bị Mỹ và một số tướng lãnh Việt Nam phản bội. Nếu ngài còn sống thì đất nước Việt Nam chúng ta ngày nay đã sánh bước với các nước tiền tiến rồi,” Giám Mục Mai Thanh Lương khẳng định.
Kế đến, tác giả Geoffrey Shaw được mời phát biểu.
Ông nói ngắn gọn: “Tôi viết hết những sự thực tôi biết, với chứng cớ trong tay, nội các Kennedy đã xúi giục đảo chánh ngày 1 Tháng Mười Một, 1963, để lật đổ chính quyền Ngô Ðình Diệm.”
“Tổng Thống Kennedy đã mất đi cơ hội duy nhất có thể chiến thắng Cộng Sản tại Việt Nam, và hậu quả tai hại khiến Hoa Kỳ bị lún sâu vào cuộc chiến, thiệt hại hơn 58,000 chiến binh Hoa Kỳ và hàng triệu người Việt Nam thiệt mạng. Tóm lại, lịch sử phải được nói lên sự thật,” ông Geoffrey Shaw khẳng định.
Bác Sĩ Nguyễn Văn Quát, thuộc Nguyệt San Diễn Ðàn Giáo Dân, trình bày cảm nhận sau khi ông đọc xong cuốn sách trong bốn ngày.
Bác sĩ nhấn mạnh vai trò rất tốt của cựu Ðại Sứ Mỹ Frederick Nolting, những thiên kiến xấu về Tổng Thống Ngô Ðình Diệm của ông Harriman, thứ trưởng ngoại giao thời bấy giờ, và giới truyền thông Mỹ.
Giáo Sư Lê Tinh Thông, đại diện Ngô Ðình Diệm Foundation, đọc diễn văn bằng Anh ngữ, nội dung nói lên cái chết tức tưởi của Tổng Thống Ngô Ðình Diệm và bào đệ Ngô Ðình Nhu.
“Chúng tôi mong mỏi những tổng thống Mỹ sau này hãy nhìn lại lịch sử một cách đúng đắn,” ông Thông nói. “Tôi không nhớ có một ai nói, đại khái rằng, ai cũng cũng có thể làm nên lịch sử, nhưng chỉ có vĩ nhân mới viết được lịch sử.”
Ông Richard Botkins, tác giả cuốn phim “Ride The Thunder,” cho biết ông đã đọc cuốn sách “The Lost Mandate of Heaven” ba lần, và sẽ đọc lại nữa.
“Không còn lời nào để tả bọn Cộng Sản ác độc hơn là gọi họ là bọn quỷ dữ,” ông kết luận.
Bà Elizabeth Thu Hồng Nguyễn, một người cháu trong gia đình Tổng Thống Ngô Ðình Diệm, diễn tả nỗi khổ đau trong ký ức của bà.
“Tôi còn nhớ mãi những hình ảnh chết chóc, hết chôn người này đến chôn người khác trong gia đình. Tựa đề cuốn sách đánh động đến tim tôi và khiến tôi nhớ đến những kỷ niệm đau buồn ấy,” bà nói.
Sau đó, ban tổ chức mời tác giả Geoffrey Shaw, Giáo Sư Lê Tinh Thông, bà Thu Hồng, và Bác Sĩ Nguyễn Văn Quát lên bàn chủ tọa để giải đáp thắc mắc cho người tham dự.
Trước đó, đoàn trống Thiên Ân và một số nghệ sĩ trình diễn văn nghệ xen kẽ.
Về phía người tham dự, hầu hết đều không tỏ vẻ ngạc nhiên về nội dung cuốn sách, và tỏ lòng kính mến cố Tổng Thống Ngô Ðình Diệm.
“Ðã đến lúc người Việt phải học được từ bài học lịch sử đau thương này, để tự tạo cho đất nước một nội lực, đủ để giữ được sự độc lập, chống chủ nghĩa độc hại của ngoại bang,” Bác Sĩ Vĩnh Thừa, chủ tịch Hội Ðồng Quản Trị Trung Tâm Y Tế Nhân Hòa, Garden Grove, chia sẻ.
Ông Hoạt Nguyễn, 67 tuổi, một cựu quân nhân Hải Quân VNCH, tâm sự: “Tôi mua sách cho con tôi đọc vì cháu thích học về lịch sử. Qua kinh nghiệm mà tác giả chia sẻ, tôi là cựu quân nhân, song hành với lịch sử, phải nhận ra Tổng Thống Diệm là người yêu nước, đã ra đi một cách tức tưởi.”
“Hãy nhớ câu của ông Ngô Ðình Nhu, rằng miền Nam Việt Nam nếu bị Cộng Sản chiếm thì nước Việt Nam, chỉ còn là vấn đề thời gian, sẽ rơi vào tay Trung Cộng,” ông Hoạt nói.
Ông Phạm Ðình Thụy, công tố viên Los Angeles County, ứng cử viên chánh án Orange County, tham dự và chia sẻ: “Ðây là lần đầu tiên tôi tham dự lễ chào cờ Việt Nam và nghe bà Thu Hồng nói rất hay. Tôi rất xúc động về cái chết của Tổng Thống Ngô Ðình Diệm.”
“Tôi ứng cử vì nghĩ rằng đã đến lúc chúng ta phải tham dự chính quyền, để chúng ta có tiếng nói trung thực của cộng đồng người Việt,” ông nói.
Tác giả Geoffrey Shaw tốt nghiệp trường Ðại Học Manitoba, Canada, với bằng cấp tiến sĩ, chuyên môn về lịch sử ngoại giao và quân sự Hoa Kỳ tại Ðông Nam Á. Từ năm 1994 đến 2008, ông làm phụ tá giáo sư về lịch sử học cho trường Ðại Học Quân Sự Hoa Kỳ. Ông viết nhiều tác phẩm và đi thuyết trình rộng rãi về sự dính líu quân sự của Hoa Kỳ tại Việt Nam và Trung Ðông. Ông hiện là chủ tịch Alexandrian Defense Group, một nhóm “nghiên cứu chiến lược” (think tank) về chiến tranh chống nổi dậy.
Sách “The Lost Mandate of Heaven, the American Betrayal of Ngo Dinh Diem, President of Vietnam” (Thiên Mệnh Bị Ðánh Mất - Sự Phản Bội của Hoa Kỳ Ðối Với Tổng Thống VNCH Ngô Ðình Diệm) giá $25 và có bán online qua nhà xuất bản Ignantius Press.
-----------------
Liên lạc tác giả: LinhNguyen@nguoi-viet.com
Liên lạc tác giả: LinhNguyen@nguoi-viet.com
__._,_.___
From:Thomas D. Tran <
Sent: Monday, April 4, 2016 7:01 PM
Subject: Fwd: [BTGVQHVN-2] Kính mời quý vị: Về ngôi nhà cổ Tổng Thống Ngô Đình Diệm đã "hai lần gạ mua"
Sent: Monday, April 4, 2016 7:01 PM
Subject: Fwd: [BTGVQHVN-2] Kính mời quý vị: Về ngôi nhà cổ Tổng Thống Ngô Đình Diệm đã "hai lần gạ mua"
Chuyển đọc bài viết vể Cố Tổng Thống Ngô Đình Diệm và căn nhà cổ, bài do bà Hàn Giang Trần Lệ Tuyền viết. Đây là một cây bút Trung Thực viết những gì đã thấy chứ không nổ sảng đê tự "đánh bóng mạ kền". Bài nên đọc và chuyển tiếp tối đa. Qua bài này và những bài khác viết trung thực về cố TT Ngô Đình Diệm thì không có cách gì có thể làm hạ uy tín của Người. Thật đáng kính phục dù là kẻ thù của Người toan ám sát Người.
TDT
From: Tran Marie
Date: 2016-04-04 16:36 GMT-05:00
Subject: [BTGVQHVN-2] Kính mời quý vị: Về ngôi nhà cổ Tổng Thống Ngô Đình Diệm đã "hai lần gạ mua"
__._,_.___
Posted by: <vneagle_1